www.rzeczpospolita2015.fora.pl

Aleksander Niełów

Pani Marszałek, Wysoka Izbo!

Przychodzi nam debatować nad budżetem w styczniu. Dobrze, że nie w kwietniu, ale to jednak jest trochę późno.

No ale, cóż. Debata wreszcie się zaczęła, to pozwolę sobie przejść do rzeczy.

Na początek to, czym zostaliśmy uraczeni na samym końcu, czyli uzasadnienie.

Wzrost PKB na poziomie 2,2% uważam za zawyżony, ale znośny. Inflacja i przeciętne wynagrodzenie nie budzą moich wątpliwości. Natomiast poziom bezrobocia jest moim zdaniem założony zdecydowanie zbyt optymistycznie.

Ale to są miłe złego początki. W drugiej części uzasadnienia czytamy, że "Nadwyżka sektora finansów publicznych wyniesie 0,9% PKB." Panie ministrze, pani premier! Jaka nadwyżka? Czyżby liczący kilkadziesiąt miliardów złotych deficyt FUS nagle zniknął? Czyżbyśmy nagle przestali dopłacać do OFE kilkanaście miliardów złotych rocznie? Albo mamy do czynienia z cudem, albo z totalną niekompetencją ministra finansów.

Pani Marszałek! Wysoki Sejmie!

Przejdźmy do dochodów. Pan minister użył wiele mądrych słów, omawiając dochody. Ale ja porównałem te cyfry, które pan minister wpisał do tegorocznego budżetu z wykonaniem budżetu państwa za rok 2019. Są niemal dokładnie takie same! Za wyjątkiem tylko PITu, gdzie minister dopisał 238 tys. zł. Reszta bez zmian. Nawet wpłata z zysku NBP, jest w takiej samej wysokości, czyli 8,9 mld. Nie wiem, czy pan minister Chmielak wie, ale takie zyski NBP ma bardzo rzadko. 2 lata temu się taki zdążył, ale powtarzanie tego w ustawie budżetowej jest ogromnym ryzykiem. Bo co, jeśli zysk będzie wynosił np. 1 mld? Albo wcale go nie będzie? Trzeba będzie ciąć wydatki o 8 mld zł! Uważam, że to jest skrajna nieodpowiedzialność.

Pani Marszałek, Wysoka Izbo!

Wydatki. Minister finansów mówi, że zostały powiększone o inflację. Kłamie. Zostały przepisane toczka w toczkę z ustawy budżetowej na rok 2020. Za wyjątkiem paru działów, gdzie środki zostały wręcz zmniejszone. Co więcej, kłamie także odnośnie wydatków na obronę narodową, które rząd zmniejsza o miliard złotych. Przypominam, że środki na obronę stanowić mają pewien określony odsetek PKB. A PKB z roku na rok rośnie, nawet jeśli ostatnio wolniej. Zatem w tym miejscu rząd po prostu łamie ustawę.

Ja osobiście nie mam nic przeciwko racjonalnemu ograniczaniu wydatków na zbrojenia. Ale trzeba robić to zgodnie z prawem. Rząd robi to wbrew prawu.

Przejdźmy dalej. Wydatki na administrację publiczną zostały obcięte o miliard złotych. Czy wy naprawdę chcecie, żeby urzędy w tym kraju przestały działać choćby jako-tako? Już kilka lat temu były cięcia, rok temu były cięcia, teraz znowu cięcia? Urzędnicy już własne spinacze do pracy muszą przynosić. Co dalej? Prąd mają z domu we wiaderkach przynosić?

Kolejne cięcie to obowiązkowe ubezpieczenia społeczne. Dwa miliardy złotych. Na czym ta oszczędność? Na emerytach chcecie oszczędzać czy na rencistach? Wstyd!

Kolejne cięcie to ponad 700 mln na bezpieczeństwo publiczne. Na czym chcecie oszczędzać? Na bloczkach mandatowych? Na paliwie do wozów strażackich? Na ochronie granic? Niech pan minister odpowie.

Dalej - 4 miliardy mniej na obsługę długu publicznego. Oczywiście, gdyby to była prawda, to bym się bardzo ucieszył. Ale z tego, co mi wiadomo, to nominalnie polski dług publiczny cały czas rośnie, głównie ze względu na deficyt sektora ubezpieczeń społecznych, który finansowany jest głownie z rozchodów budżetu państwa. Czyli, że dług w ten sposób powstały spłaca budżet państwa. Stąd śmiem podejrzewać, że pan minister po prostu, nie patrząc na zobowiązania, obciął trochę, żeby cyferki ładnie wyglądały.

Dwa miliardy mniej w dziale różne rozliczenia może i brzmi ładnie. Ale gdyby pan minister był łaskawy powiedzieć, na czym tak oszczędność, byłbym zobowiązany. Na tak zwanej "składce" do unijnego budżetu, która rośnie i będzie rosnąć, dopóki będzie rósł polski PKB? Czy może na subwencjach dla samorządu terytorialnego? Proszę o odpowiedź.

Jest jeszcze jedna rzecz, która może się wydawać nieistotna, ale w praktyce może być dużym problemem. Otóż pan minister Chmielak sumując zarówno dochody, jak i wydatki, pomylił się przy dodawaniu. W dochodach zgubił 248 tys. zł. To akurat mały problem. Ale 297 tys., które pan minister zgubił w wydatkach może w konsekwencji być bardzo dużym problemem. Zwłaszcza w kontekście absurdalnie ryzykanckiej prognozy zysku NBP.

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Niestety, ale mogę z czystym sercem powiedzieć, że budżet przygotowany przez ministra Chmielaka jest najgorszym budżetem, jaki Polska miała od początku III RP. Pan minister zapomniał, że jest inflacja; zapomniał, że jest reguła 1,95% PKB na armię; zapomniał, że zysku NBP nie można zadekretować i - co najważniejsze - zapomniał, że budżet to nie tylko cyferki, ale za tymi cyferkami kryją się realne sprawy i realni ludzie.

Pani Marszałek! Wysoki Sejmie!

Cyfry, które pan minister Chmielak wpisał do budżetu są kompletnie od czapy. Dochody są przeszacowane, deficyt sektora ubezpieczeń społecznych dziwnym trafem nagle wyparował, a wydatki zostały zaplanowane kompletnie nieodpowiedzialnie. Rząd oszczędza na bezpieczeństwie, oszczędza na emerytach i - prawdopodobnie - naraża na szwank wiarygodność kredytową Polski. Ze strony Lewicy nie ma i nie będzie na coś takiego zgody.

Co więcej - rząd stara się na siłę oszczędzać wtedy, kiedy trzeba raczej pobudzać gospodarkę, także wykorzystując do tego publiczne pieniądze. Uważamy, że to duży błąd, za który przyjdzie zapłacić wszystkim Polakom.

Pani Marszałek, Wysoka Izbo!

Reasumując, budżet przygotowany przez ministra Chmielaka jest budżetem bardzo złym. Chyba najgorszym, jaki III RP pamięta. Jest to budżet stagnacji i jest to budżet cyferkomanii. Lewica będzie głosować przeciwko jego przyjęciu.

Dziękuję.

Mikołaj Liściowski

Pani marszałek!
Wysoka Izbo!

Mimo częstych różnic w poglądach tym razem muszę się w dużej mierze zgodzić z moim przedmówcą. Budżet ma wiele niedociągnięć i mankamentów.
Po pierwsze nie podoba nam się zbyt mało środków przeznaczonych na armię i służby mundurowe. Jeśli rząd ma nadwyżkę, to mógłby ją przekazać właśnie na te cele.

Po drugie, jak już wspomniał przewodniczący Niełów pan minister mówi, że środki na poszczególne cele zostały zwiększone o inflację, a tymczasem są to liczby zazwyczaj niemal identyczne jak w budżecie zeszłorocznym. Podobnie w kilku innych kwestiach pan minister mówi co innego, a w budżecie jest zapisane co innego. Jest to po prostu karygodne i nie jestem pewien, czy jest to przejaw niekompetencji z jego strony, czy wyrachowanej gry politycznej.

Liczę, że rząd się zreflektuje i dokona jeszcze pewnych poprawek, aby ten budżet miał ręce i nogi i środki na bezpieczeństwo nie były zmniejszane. Bo uchwalenie tak niskich środków na armię jest niestety niekonstytucyjne i nie będziemy się wahać przed zgłoszeniem go po ewentualnym uchwaleniu do trybunału konstytucyjnego. Bez takich koniecznych zmian niestety budżet nie dostanie poparcia Nowej prawicy. A szkoda, bo ma być pierwszym bez deficytu.